«لیلی و مجنون» از برجسته‌ترین آثار غنایی ایران است که بن‌مایة اصلی آن عشق عذری است، این اثر که زمینة عربی دارد، نخستین بار به وسیله نظامی به شعر کشیده شد و بعدها در بین شاعران فارسی زبان مورد استقبال قرار گرفته و نظیره‌هایی برای آن پرداخته شده است. این منظومه با بسیاری از آثار برجسته غنایی قابل مقایسه است. یکی از این آثار که در ایران و کشورهای دیگر چون ترکیه، آذربایجان، ارمنستان، عراق، مجارستان و... شناخته شده است، داستان «اصلی و کرم» است. در این داستان‌ها عاشق با محبتی خالص به معشوق زیباروی خویش دل می‌بازد و در راه رسیدن به او، تمامی حوادث ناگوار و سختی‌های زندگی را با تسلیم می‌پذیرد، لیک سرانجام عشق برای عشّاق ناکامی است. مضامین مشترک چون شکل‌گیری عشق در دوران کودکی، ممانعت پدر معشوق از وصال آن‌ها، پاکدامنی و عفت، شیفتگی و شوریدگی عاشق، سردادن غزل و شعرخوانی، وفاداری به معشوق، تسلیم و جبرگرایی عاشق و معشوق، مرگ عاشق و معشوق در ناکامی این دو داستان را قابل مقایسه می‌سازد.
)