بررسی تطبیقی دو ترجمة فارسی از نمایشنامة غرب حقیقی اثر سم شپرد با تمرکز بر عناصر دراماتیک

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

عضو هیئت علمی دانشکده سینما- تئاتر، دانشگاه هنر تهران

چکیده

ترجمة نمایشنامه همواره کاری دشوار قلمداد شده است. این واقعیت که نمایشنامه به منظور اجرای بر صحنه نگاشته می‏شود، موجب خواهد شد مترجم علاوه بر وفاداری و صحت ترجمة متن اصلی، نکات مهم دیگری را نیز در نظر داشته باشد. مهمترین این نکات، کنش دراماتیک است که اگر مترجم تنها درصدد ترجمة ادبی متن باشد، به کلی از میان می‏رود. در پژوهش حاضر دو ترجمة متفاوت از نمایشنامة غرب حقیقی نوشتة سم شپرد مورد بررسی قرار می‏گیرند. این بررسی بر عناصر دراماتیکِ شخصیت، شخصیت‏پردازی، دیالوگ و کنش دراماتیک تمرکز دارد. در تطبیق این دو ترجمه خواهیم دید که هرچند ترجمة داریوش مهرجویی در معادل یابی اصطلاحات دقیقتر است، در ترجمة امیر امجد توجه بیشتری به قابلیت اجرایی دیالوگ‏ها شده است. پژوهش حاضر به ویژه از این نظر حائز اهمیت است که امروزه شاهد حجم زیادی از نمایشنامه‏های ترجمه شده به زبان فارسی هستیم که در بسیاری از آنها با متن نمایشی همانند داستان و رمان رفتار شده و ویژگی‏های متمایزکنندة نمایشنامه نادیده گرفته شده است. با در نظر گرفتن اینکه متن نمایشنامه به منظور اجرا نگاشته می‏شود، چنین رویکردی تبعات جبران ناپذیری نیز برای اجرای متن در بر خواهد داشت. این پژوهش به شیوة توصیفی- تحلیلی انجام شده است.

کلیدواژه‌ها